Średniowiecze-pojęcia

 

 

Beneficjum – nadanie ziemi przez władcę w dożywotnie użytkowanie jako wynagrodzenie za sprawowany urząd;

Domena(-y) – wielkie posiadłości ziemskie należące do monarchy (państwa);

Drużyna – siła zbrojna monarchy;

Dziesięcina – podatek płacony na rzecz kościoła ( 1/10 części zbiorów);

Feudalizm – a). Formacja społeczno-gospodarcza, w której dominowała wielka własność ziemska; b). Społeczny ustrój prawny oparty na więziach między seniorem a wasalem i nadaniu lenna;

Gród – warownia drewniano-ziemna o znaczeniu obronnym; urzędował w niej Kasztelan;

Grzywna – kara płacona za wykroczenia, przestępstwa;

Hidżra – dla muzułmanów punkt wyjścia ery chronologicznej;

Hołd – wyrażał wzajemność zobowiązań jakie łączyły wasala i seniora;

Immunitet –

a). Sądowy – przywilej sprawowania władzy sądowniczej przez feudała w jego dobrach;

b). Ekonomiczny – zwolnienie dóbr feudała ze świadczeń na rzecz panującego;

Inwestytura – uroczyste nadanie lenna;

Kalif – rządził państwem Arabskim; zwierzchnik w sprawach religii i władca świecki;

Koran – św. Księga islamu;

Lenno (feudum) -majątek ziemski nadany wasalowi przez seniora w zamian za wierność i pomoc wojskową;

Opole – wspólnota terytorialna obejmująca kilkanaście rodzin;

Par (-owie) – w feudalnej Francji najpotężniejsi wasale;

Poddaństwo – położenie prawne i ekonomiczne chłopów w średniowieczu;

Prawo książęce – system świadczeń na rzecz państwa (daniny i posługi);

Renta feudalna – system świadczeń, jakie składać musieli poddani pana feudalnego, stanowiących podstawę utrzymania warstwy feudalnej. Renta feudalna obejmowała:

czynsz – płacony w pieniądzu za użytkowanie ziemi;

pańszczyznę lub posługa (R. odrobkowa) – przymusowa praca w gospodarstwie pana;

daninę (R. naturalna)- artykuły spożywcze;

Senior – feudał, który na mocy hołdu sprawował władzę nad uzależnionym od siebie wasalem;

Synkretyzm – proces łączenia w jedną całość różnych światopoglądów czy tradycji kulturowych;

Sztuki wyzwolone – program nauczania w szkołach średniowiecznych;

Wasal – wolny człowiek, który przysięgał wierność seniorowi. W zamian otrzymywał opiekę i utrzymanie, zobowiązując się służyć seniorowi radą i pomocą wojskową;

Wiec – zgromadzenie ogółu wolnych mężczyzn; później zgromadzenie dostojników;